Figura świętego Jana Nepomucena
Figura św. Jana Nepomucena w Ruszelczycach [Na zdjęciu obok praca Mariana Strońskiego 1936 r. ze zbiorów MNZP], znajduje się przy drodze wojewódzkiej naprzeciw drogi biegnącej na tzw. Gazon. Jest ustawiona na okrągłym cokole o całkowitej wysokości 283 cm. Przedstawia św. Jana Nepomucena, który w lewej ręce trzyma krzyż.
Św. Jan to patron ratujący wiernych w klęsce powodzi, wspomagający tonących, opiekun mostów i przepraw. Urodził się ok. 1348 r., zmarł w 1393 r. Był synem sędziego z Pomuk. Piastował godność kanonika kolegiaty św. Idziego w Pradze. Został wmieszany w konflikt z królem Wacławem Luksemburskim. Ponieważ nie chciał zdradzić tajemnicy spowiedzi królowej małżonki, uwięziono go, poddano torturom i tej samej nocy rzucono z mostu Karola do Weltawy. Od początku czczony jako patron dobrej sławy, spowiedników, mostów i tonących. Przedstawiany w stroju kapłana, tj. w sutannie i włożonej na nią komeżce, w birecie na głowie. W ręku trzyma krzyż. Niekiedy wyobrażany jest z palcem na ustach, z lub kłódką zapieczętowanym listem tajemnicy.
Figura zaznaczona na planie katastralnym z 1852 r. Istnieje podanie ustne, że podczas wylewu Sanu w to miejsce przypłynęła drewniana figura św. Jana Nepomucena i się zatrzymała. Znaleziona przez miejscowych gospodarzy została umieszczona w wybudowanej kapliczce. W późniejszym czasie wybudowano w tym samym miejscu obecną figurę.
Z figurą św. Jana wiąże się także inna autentyczna historia podana przez p. Jana Sapę. Pierwotnie na głowie świętego znajdował się charakterystyczny biret, który jest nierozłącznym atrybutem św. Jana Nepomucena. W czasie II wojny światowej został on zestrzelony przez żołnierza radzieckiego. W dzień później ten sam żołnierz nie podzielił się z kolegą "zdobyczną samogoną", za co w został bójce zastrzelony. Nieszczęsnego żołnierza pogrzebano obok figury. Dziś po mogile nie ma znaku.
Figura została gruntownie odrestaurowana i ustawiona na nowym cokole w 2012 r. przez Stanisława Tomaszewskiego. W opiekę na figurą najbardziej zaangażowana jest rodzina Kaczmarskich.
Zdjęcie sprzed 1939 r.
Krzyż na Gazonie
Po lewej stronie drogi przed budynkiem Mieczysława Klimko, jadąc droga na Gazon, znajduje się krzyż drewniany o wysokości ok. 3,5 m przymocowany do wbetonowanej obejmy. Na nim obrazek Matki Boskiej Częstochowskiej osłonięty skośnym metalowym daszkiem. Czas powstania oraz intencja na razie nieznane.
Kapliczka w środku wsi
Na środku wsi znajduje się murowana kapliczka typu wnękowego na fundamencie. Dach o konstrukcji siodłowej pokryty eternitem. Zbudowana w 1936 r. jako wotum wdzięczności za odbywający się w diecezji przemyskiej Kongres Eucharystyczny, toteż w środku, za oszklonym oknem znajduje się obraz Serca Pana Jezusa. W szczycie znajduje się wnęka, a w niej gipsowa figurka Matki Bożej o wysokości 40 cm, nad nią umieszczony jest jeszcze krzyżyk.
Kapliczka Cyryla Matwieja
Przy zabudowaniach kończących Ruszelczyce znajduje się droga, która biegnie w pola. Właśnie przy tej drodze w odległości ok. 500 m znajdowała się polna kapliczka, wybudowana przez Cyryla Matwieja ok. roku 1880, jak twierdził jeden z informatorów lub w 1910 jak mówił inny, na pamiątkę śmierci swojego syna, który zginął tragicznie w tym miejscu przegnieciony przez wóz ze zbożem. Kapliczka wnękowa, kryta dachem siodłowym blachą. Szczyt zwieńczony był krzyżem. W roku 1998 upadające drzewo zniszczyło ją prawie całkowicie. W 2004 r. kapliczka została odbudowana do dzisiejszego stanu przez Stanisława Kurasza. Kapliczka o wysokości ok. 3. zbudowana z cegły na planie kwadratu. Typ ażurowy, na podmurówce pomalowanej na niebiesko konstrukcja dachu siodłowego wsparta na dwóch ozdobnych filarach, przód i boki oszklone. Na środku podmurówki niewielka pomalowana na biało w niej namalowany krzyż koloru brązowego. wnęka. Szczyt obity deskami, zakończony metalowym ażurowym krzyżem prawdopodobnie ze starej kapliczki. Dach pokryty blachą. Wewnątrz duża figura Seca Matki Bożej oraz obraz Matki Boskiej Kalwaryjskie prawdopodobnie ze starej kapliczki. Obecnie obiektem opiekuje się rodzina Staruchów.
Kapliczka na końcu wsi
Na końcu Ruszelczyc przy drodze wojewódzkiej znajduje się największa kapliczka, typ domkowego otwarta o długości 2.50 m i szerokości 2.70 m. Kapliczka pochodzi z XIX w., nie wiadomo z jakiej okazji została wybudowana. Po bokach dwie kolumny, dach siodłowy, kryty eternitem [1998], obecni blachą. W szczycie wnęka, w niej gipsowa figurka Serca Pana Jezusa, powyżej na dachu niewielki metalowy krzyżyk. Wnęka kiedyś była zamykana drewnianym płotkiem. W środku mensa murowana, na niej obraz Serca Pana Jezusa. Po bokach na ścianach wiszą jeszcze inne obrazy. Po lewej stronie Serca Pana Jezusa i po prawej Serca Matki Bożej , po lewej stronie przy wejściu obrazy Świętej Rodziny po prawej Matka Boża Karmiąca.
Piotr Haszczyn 1998 [aktualizacja 2025 r.]
