NOWY POMNIK
W kończącym się roku należy odnotować oddanie do użytku Pomnika Pamięci Obrońców Ziemi Krzywieckiej w latach 1939 – 46. Geneza jego powstania sięga roku 2011, kiedy zburzono stary pomnik i zaczęto budować nowy [Czytaj artykuł Krzywieckie rozliczenie z PRL - em]. Po trzech latach od rozpoczęcia prac na dzień 13 IX 2014 r. pomnik był gotowy. Złożono na nim kwiaty, ustawiono flagi i zapalono znicze. Nie było oficjalnego odsłonięcia. W dniu 11 XI po mszy świętej w krzywieckim kościele odbyło się uroczyste złożenie kwiatów przez władze gminne w obecności pocztów sztandarowych Ochotniczych Straży Pożarnych. Następnie w Zespole Szkół w Krzywczy obyła się uroczysta akademia z okazji Święta Niepodległości.
A sam pomnik, który przez trzy lata był budowany nie jest bez usterek. Nie dołożono staranności, by napisy były czytelne i niestety pominięto nazwisko Zygmunta Kędzierskiego w wykazie Żołnierzy 11 KDP poległego w obronie Krzywczy. Mimo to cieszy, jak każda oddana nowa inwestycja.
BĘDZIE NOWY FILM
2 listopada 2014 r. Pani Kamila Józefowicz wraz z p. Olafem Malinowskim przyjechała do Krzywczy, by kontynuować nagrania do filmu o Holokauście w Polsce wschodniej. Była to już trzecia wizyta reżyserki w naszej miejscowości. Pani Kamila zajmuje się również fotografią oraz montażem. Jest absolwentką Akademii Filmu i Telewizji oraz wydziału reżyserii Wyższej Szkoły Sztuk Wizualnych i Nowych Mediów w Warszawie. Pracowała jako drugi reżyser na planach w Polsce i w Anglii. Debiutowała dokumentem "Galumphing" (2012, 40'), nominowanym do nagrody Złotego Lajkonika na Krakowskim Festiwalu Filmowym.
Film ma być gotowy w połowie 2015 r. i być może doczeka się emisji ogólnopolskiej. Prywatnie Pani Kamila jest córką reżysera i scenarzysty musicali, Janusza Józefowicza.
Fragment debiutanckiego filmu dokumentalnego p. Kamili "Galumphing": https://vimeo.com/36515598
KWESTA 2014
1 listopada na krzywieckim cmentarzu odbyła się druga kwesta na renowację zabytkowych nagrobków na naszym cmentarzu. Kwestę organizowało Towarzystwo Przyjaciół Przemyśla i Regionu oraz Urząd Gminy w Krzywczy. Patronat honorowy nad kwestą objął Wójt Gminy p. Witold Szpytman. Staraniem Towarzystwa Gmina sfinansowała wydruk okolicznościowych ulotek. W czasie kwesty zbieraliśmy na renowację nagrobku Karoliny Dembińskiej właścicielki Ruszelczyc oraz ciotki Aleksandra Fredry. W zbiórkę pieniędzy zaangażowani byli: pracownicy Urzędu Gminy, przedstawiciele Rady Gminy, Dyrektor i nauczyciele Zespołu Szkół w Krzywczy, OSP Krzywcza, uczniowie gimnazjum oraz przedstawiciele Portalu Krzywcza – Trzy Kultury. Podczas kwesty zebrano 2 907,89 gr. Wszystkim darczyńcom oraz kwestującym składamy serdeczne podziękowanie.
GROBOWIEC JOCZÓW I BOCHEŃSKICH ODRESTAUROWANY
1 XI 2013 r. odbyła się I Kwesta na rzecz odnowy zabytkowych nagrobków na krzywieckim cmentarzu. Dzięki nawiązaniu współpracy naszego portalu z Towarzystwem Przyjaciół Przemyśla i Regionu, które było głównym organizatorem kwesty udało się zebrać 2 806 zł. Zarząd Towarzystwa ustalił, że będzie remontowany grobowiec rodziny Joczów i Bocheńskich. W miesiącu wrześniu rozpoczęto prace konserwatorski, które prowadził zespół konserwatorów pod kierunkiem p. Halszki Granek. Odrestaurowany nagrobek wraz z tablicą historyczną został przekazany pod opiekę młodzieży z krzywieckiego Gimnazjum podczas uroczystości w dniu 18 X 2014 r., na którą złożyła się Msza św., w kościele parafialnym w Krzywczy, procesja na cmentarz, poświęcenie nagrobka, przekazanie go młodzieży, spotkanie w krzywieckim Gimnazjum. W uroczystościach pod przewodnictwem ks. proboszcza Janusza Wilusza brali udział członkowie Towarzystwa ze sztandarem z Panią Przewodniczącą Bogusławą Pieczyńską na czele, władze Gminy Krzywcza, Radni, Sołtysi, Dyrektor Zespołu Szkół w Krzywczy p. Elżbieta Urban oraz młodzież szkolna i miejscowe społeczeństwo.
Koszt renowacji wyniósł 10 000 zł. Zarząd Towarzystwa postarał się o dotację od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz przekazał znaczną kwotę własnych środków, dlatego w imieniu swoim i miejscowego społeczeństwa składam serdeczne podziękowanie p. Bogusławie Pieczyńskiej oraz Zarządowi Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu za wielki wkład pracy oraz wielką życzliwość dzięki, której pierwszy z krzywieckich nagrobków został odrestaurowany oraz została przywrócona społeczeństwu jego historia. Dziękuję również wszystkim kwestującym i ofiarodawcom.
W bieżącym roku 1 listopada odbędzie się II Kwesta na krzywieckim cmentarzu pod auspicjami Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu oraz honorowym patronatem Wójta Gminy Krzywcza Witolda Szpytmana na odrestaurowanie nagrobka Hrabiny Karoliny Dembińskiej właścicielki Ruszelczyc oraz ciotki Aleksandra Fredry.
Piotr Haszczyn [październik 2014]
GEORADAR NA KIRUCIE
Dzięki mojej kilkuletniej współpracy z Komisją Rabiniczną ds. Cmentarzy Żydowskich trwają pracę nad upamiętnieniem masowych mordów na ludności żydowskiej, których dokonali Niemcy w okresie II wojny światowej w Krzywczy. Na naszym kirkucie doszło do, co najmniej dwóch egzekucji. Jednej z nich świadkiem była p. Barbara Cypryjska – Wójcik. Wydaje się, że było to na wiosnę 1944 r.
30 września 2014 r. pani Agnieszka Nieradko wraz z p. Aleksandrem Schwarcem wykonali badania georadarem miejsca wskazanego przez p. Barbarę, aby dokładnie określić miejsce pochówku rozstrzelanych. Wstępne wyniki wskazują, duże prawdopodobieństwo, że wskazane miejsce jest rzeczywiście masowym grobem zabitych przez Niemców Żydów. Na dokładniejsze wyniki trzeba będzie jeszcze trochę poczekać, gdyż wyniki badania opracowują eksperci z Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie. Wymienionym wyżej osobom towarzyszyła p. Kamila Józefowicz, która zbiera materiały do filmu o Holokauście na Podkarpaciu.
Dokonano również lustracji pierwszego masowego grobu ludności żydowskiej z Krzywczy w dniu 17 IX 1939 r. na tzw. Kijowie. Eksperci stwierdzili, że z powodu dużego przekształcenia terenu oraz zadrzewienia bardzo trudno będzie znaleźć dokładne miejsce pochówku.
Piotr Haszczyn [październik 2014 r.]
Zapraszamy na blog - http://krzywcza.blogspot.com/